Merkez Bankası Faiz Artırımı Piyasaların Odağında: Ne Kadar Faiz Artırımı Gelir?

Piyasalarda ana beklenti 500 baz puan artışla siyaset faizinin yüzde 25’ten yüzde 30’a yükseltileceği istikametinde olurken, ekonomistlerin bir kısmı da proaktif bir halde davranılmasını bekleyerek enflasyonla uğraşta önden yüklemeli, daha agresif faiz artışı gerekliliğini vurguluyor.

Haziran’dan beri Merkez Bankası faizi 16,5 puan artırırken 1 yıllık enflasyon beklentisi 14,3 puan arttı. Enflasyon beklentilerinin süratli bozulması nedeniyle yüklü faiz artırımına karşın para siyaseti gereğince sıkılaşamadı. 

Yavaş hareket etmenin süratli gitmeye kıyasla iktisat açısından daha maliyetli olacağını, birinci adımların yumuşak olması durumunda sonradan daha fazla faiz artırımı gerekebileceğini tekraren vurgulamıştık.

Merkez Bankası yeni üyelerin PPK’da çoğunluğu sağlamasıyla yanlışsız adımları atmaya başladı. Eylül toplantısında da 750 baz puan faiz artırımının 500 baz puandan daha tesirli ve daha az maliyetli olacağını düşünüyorum.

Merkez Bankası bunu yapabilirse piyasada denetimi ele geçirerek sonraki etapları çok daha düzgün yönetebilir. KKM’den ve döviz kısıtlayıcı düzenlemelerden çıkış da daha rahat olur, olağanlaşma hızlanır, risk primi düşer. TCMB gereksiz mevzuat ayrıntıları ile uğraşmaktan kurtulup enflasyonla çabaya odaklanabilir.

Bakalım bugünkü PPK toplantısında, siyaset faizini %25 ile %40 ortasında nerede konumlandıracak Merkez Bankası?

• Politika faizini bir an evvel 2024 sonu maksadı ile uyumlu bir seviyeye yükseltmek gerekir. % 38 civarındaki 2024 sonu enflasyonu ile uyumlu siyaset faizini % 40 olarak alabiliriz.

• Elbette ucun ucu alternatif de var; siyaset faizinin hiç yükseltilmemesi. Bu alternatif bana gerçekçi gelmiyor; bu nedenle de ne ölçüde yıkıcı sonuçlara yol açacağı üzerinde durmak istemiyorum.

MB yarın ne yapar diye soranlara cevabım: Hiçbir fikrim yok. İki hafta öncesinden Fed’in ne yapacağını biliyordum fakat yarın saat 14’e kadar MB’nin ne yapacağını bilmiyorum. İki ülke ortasındaki risk puanı farkının en değerli nedenlerinden birisi de bu esasen.

Valla, açık söyleyeyim. Ben TCMB’nin bugün 500 baz puan faiz artırımı yapacağına inanmakta zahmet çekiyorum. 250 baz puanı öpüp başıma koyarım. Fakat 500 puanın altı DEV bir irtibat kazası olur.

Ekonomim’de muharrir Alaattin Aktaş köşesinde faiz kararını ‘Adam Olacak Çocuk’taki puanlar: 10, 10, 10, 10!’  başlıklı yazısında TCMB’nin haziranda 6,5, temmuzda 2,5 ve ağustosta 7,5 puanlık artışlarını hatırlatarak, ‘Şimdi niçin 5 puan bekleniyor; bir yüksek, bir düşük diye mi? Ağustostaki artış sürpriz olmuştu. İster misiniz yarın da piyasaları şoke edecek 10 puanlık bir artış açıklansın!’ yorumunda bulundu.

PPK’da faizin yüzde 35’e yükseltmesine şaşılmasının gerekmediğini söyleyen Aktaş, ‘Hem zati bize yüksek gelen yüzde 35 yüksek değil, yüksek gelen yüzde 35 için tek seferde yapılması gereken 10 puan artış. Merkez Bankası temmuz toplantısında artışı 2,5 puanda tutmasa da örneğin 5 puan yapsaydı, artık siyaset faizi 27,5 olacak ve 7,5 puanlık artışla yeniden yüzde 35’e ulaşacaktık. Temmuzda yanılgı yapıldı ve oradaki yanılgı artık telafi edilebilir’ sözlerini kullandı.