Sosyalist İktisat Modeli Nedir? Sosyalizmle Yönetilen Ülkeler Hangileri?

Sosyalist iktisat modelinde ekonomik kaynaklar kolektif yahut devlet denetiminde oluyor. Bu yapısı sebebiyle de fabrika, toprak, sermaye üzere üretim araçları özel mülkeye değil, toplum yahut devlete ilişkin oluyor.

Özel mülkiyet anlayışının kapitalist toplumlardan daha değişik olduğu bu iktisat modelinde; toplumda eşitsizliğin azalması, buna bağlı olarak toplumsal refahın artırılması ve emekçi sınıfının durumunun güçlendirilmesi kıymet taşıyor.

Şimdi bu iktisat modelinin birkaç ortak özelliğinden bahsedelim…

Sosyalist kıymetlere dayalı bir iktisat modeli olsa da özgür piyasa iktisadının kimi özelliklerini de içerir. Bu sebeple sıhhat, eğitim üzere temel hizmetler devlet tarafından sağlanır ve sağlanması için de zenginlerden vergi alınır.

Bu iktisat modelinde üretim ve ekonomik kararlar personel sendikaları ve işyeri kurulları tarafından alınır. Bu kararların alınmasıda da kolektif bir birliğin sağlanmasına değer verilir. Kolektif kararlar ile demokratik süreçler sağlanır.

Burada otorite devlet olur ve ekonomik kararları alır, üretim ve dağıtımın yapılması için kaynakları tahsis ederek bir de fiyatları belirler. Komünist bir yapı kurulur.

Günümüzde sosyalist devlet denince birçok kişinin aklına birinci olarak Küba geliyordur herhalde. 1959 İhtilali sonrasında Fidel Castro önderliğinde sosyalist idare Küba’da başladı.

Çin, komünist parti olan Çin Komünist Partisi tarafından yönetiliyor. Lakin söylemekte yarar var, Çin birinci olarak sosyalist iktisat modeli benimsemiş olsa da vakitle özgür piyasaya hakikat evrildi.

Vietnam da vakitle ekonomik ıslahatlara giderek piyasa iktisadına yanlışsız adımlar atmıştır.

Laos, Halkın Devrimci Partisi tarafından yönetilmektedir. Yaklaşık 7 milyon nüfusa sahip olan Laos, eski bir Fransız sömürgesidir.